Asbestle Çalışma sırasında uyulması gereken önlemler, yasal zorunluluklar ve güvenlik prosedürleri hakkında kapsamlı bilgiler sunulmaktadır. Çalışanların sağlığını korumaya yönelik doğru adımlar detaylı şekilde ele alınmıştır.
Asbest, geçmişte yaygın olarak kullanılan ancak günümüzde ciddi sağlık riskleri nedeniyle yasaklanan bir maddedir. Özellikle inşaat, izolasyon ve gemi söküm gibi alanlarda hâlâ karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle asbestle çalışma sırasında hem çalışanların sağlığı hem de çevrenin korunması için gerekli önlemlerin alınması büyük önem taşır.
Türkiye’de asbest kullanımı yasaklanmış olmasına rağmen, eski binaların yıkımı veya tadilatında asbestle karşılaşılabilmektedir. Bu nedenle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelikler, işverenlere asbestle çalışma süreçlerinde sıkı kurallar getirmektedir. Yasal düzenlemeler, işverenin risk değerlendirmesi yapmasını, çalışanlara eğitim vermesini ve kişisel koruyucu donanımları sağlamasını zorunlu kılar.
Asbest lifleri gözle görülemeyecek kadar küçüktür ve solunum yoluyla vücuda girerek ciddi hastalıklara yol açar. Çalışma ortamında asbest tozunun kontrol altına alınamaması, çalışanların meslek hastalıklarına yakalanma riskini artırır. Özellikle kapalı alanlarda yeterli havalandırma yapılmadan gerçekleştirilen işlemler büyük tehlike arz eder.
Asbest maruziyeti uzun vadede akciğer kanseri, mezotelyoma ve asbestozis gibi ciddi hastalıklara neden olabilir. Bu hastalıkların çoğu, maruziyetten yıllar sonra ortaya çıkar ve tedavi süreçleri oldukça zordur. Dolayısıyla çalışanların korunması yalnızca kısa vadeli değil, uzun vadeli sağlık risklerini önlemek açısından da kritik öneme sahiptir.
Asbestle çalışmaya başlamadan önce yapılacak hazırlıklar, iş güvenliği açısından en kritik aşamalardan biridir. Öncelikle çalışma sahasında asbestin varlığı uzman kişiler tarafından tespit edilmeli ve risk değerlendirmesi yapılmalıdır. Çalışma alanı izole edilmeli, uyarı levhaları yerleştirilmeli ve yalnızca yetkili personelin girişine izin verilmelidir.
Asbest liflerine maruz kalmamak için çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanması zorunludur. Bu donanımlar, uluslararası standartlara uygun olmalı ve düzenli olarak kontrol edilmelidir. Çalışanların yalnızca donanımı giymesi değil, doğru şekilde kullanmayı öğrenmesi de büyük önem taşır.
Solunum yolu korunması için kullanılan maskeler, asbest liflerini filtreleyebilecek özellikte olmalıdır. Basit toz maskeleri yeterli koruma sağlamaz. Bunun yerine, yüksek filtrasyon özelliğine sahip P3 sınıfı solunum maskeleri tercih edilmelidir. Ayrıca maskeler düzenli olarak yenilenmeli ve her çalışmadan önce sızdırmazlık testi yapılmalıdır.
Asbest lifleri yalnızca solunum yoluyla değil, göz ve cilt yoluyla da risk oluşturabilir. Bu nedenle tam kapalı koruyucu gözlükler kullanılmalı, eldivenler ise kimyasallara dayanıklı ve yırtılmaya karşı güçlü olmalıdır. Çalışma bitiminde bu ekipmanlar uygun yöntemlerle temizlenmeli veya imha edilmelidir.
Tam vücut koruyucu tulum, iş ayakkabıları ve baş koruyucular da asbestle çalışma sırasında mutlaka kullanılmalıdır. Tek kullanımlık tulumlar, liflerin kıyafetlere bulaşmasını engeller. Ayrıca, bu kıyafetler çalışma alanı dışında çıkarılmalı ve kontamine olmuş malzemeler uygun şekilde bertaraf edilmelidir.
Asbestle çalışırken izlenecek adımlar, iş güvenliği kültürünün temelini oluşturur. Çalışma başlamadan önce ekipman kontrol edilmeli, alan havalandırılmalı ve gerekli izolasyon önlemleri alınmalıdır. Çalışma boyunca sürekli denetim yapılmalı ve çalışanlar arasında koordinasyon sağlanmalıdır.
Asbestle çalışma sırasında uyulması gereken temel güvenlik prosedürleri şunlardır:
Asbest atıkları kesinlikle normal çöplerle birlikte bertaraf edilmemelidir. Atıklar özel etiketlenmiş torbalara konulmalı ve yetkili bertaraf tesislerine gönderilmelidir. Yanlış atık yönetimi yalnızca çalışanlar için değil, çevre için de büyük bir risk oluşturur.